İşsizlik Maaşı Hesaplama 2023

İşsizlik Maaşı Hesaplama

    İşsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçmemektedir. İşsizlik ödeneği damga verdisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İşsizlik Maaşı Nedir?

Hizmet akdi ile bir işyerinde çalışmakta iken istek, yetenek, sağlık ve yeterliliği olmasına rağmen herhangi bir kasıt unsuru bulunmaksızın işini kaybeden sigortalıların işlerini kaybetmeleri nedeniyle uğramış oldukları gelir kaybının belirli bir süre ve belirli bir ölçüde karşılayan geçici destek işsizlik sigortası olarak ifade edilmektedir. İşsizlik sigortası kapsamında olan kişilere işsiz kalması halinde ödenen geçici destek tutarı ise işsizlik maaşı veya işsizlik ödeneği olarak tanımlanmaktadır. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda düzenlenmiştir. Kanunda belirtilen şartları sağlayan sigortalı işçiler, işsiz kaldıklarında devletten belli bir süre maaş alabilirler. İşsizlik maaşından yararlanmak için hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde kuruma başvuruda bulunmak gerekmektedir. Başvurular internet üzerinden kolayca yapılabilmektedir.

İşsizlik Maaşı Şartları Nelerdir?

İşsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı almak isteyen sigortalı işçinin;

İşsizlik Maaşı Hesaplama Nasıl Yapılır?

İşsizlik maaşı hesaplama; günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ıdır. Bu şekilde hesaplanan ödenek miktarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39. Maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 80’ini geçemez. Örneğin son 4 ayda prime esas kazançlarının aylık ortalaması 6.000 TL olan bir işçinin, bu tutarın %40’ı olan 2.400 TL tutarında işsizlik maaşı alabilir. Bu rakama damga vergisi dahildir. İşsizlik maaşının tutarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39. Maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemez.

İşsizlik Maaşı Hesaplama Örneği 2023

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçmemektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. 2023 yılı için aylık işsizlik ödeneği hesabı;

(*) Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için sigortalı işsize ödenecek aylık işsizlik ödeneği miktarı bu şekilde hesaplanmıştır.

Yani işsizlik maaşı ne kadar sorusunun cevabı; 2023 yılında en düşük işsizlik maaşı 3.972,82 TL en yüksek ise 7.945,63 TL olarak belirlenmiştir. Bu tablo uyarınca işsizlik maaşı hesaplaması yapabilirsiniz.

İşsizlik Maaşı Ne Kadar?

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçmemektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. İşsizlik maaşı asgari ücretten etkilenen ödemeler arasında yer alıyor. 2023 yılında çalışanların en az alacağı asgari ücret tutarı 8.506 TL olarak belirlenmişti. Buna göre 2023 yılında en az 4 ay çalışan bir işçi için; işsiz kalması ve gerekli şartları taşıması halinde işsizlik ödeneğinin alt sınırı asgari ücretin %40’ı, üst sınırı ise %80’i olarak hesaplandığı için yeni asgari ücretle işsizlik ödeneğinin en düşüğü 4.003 TL, en yükseği ise 8.006 TL şeklinde uygulanacak.

Bu rakamlardan binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılacak. İşsizlik maaşı ne kadar sorusu rakamlar üzerinden hesaplayacak olursak;

İşsizlik Maaşı Başvuru

İşsizlik maaşı başvurusu; hizmet sözleşmesinin feshinden sonraki 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir. İşsizlik maaşı ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısı ile vekaletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır. İşsizlik maaşına hak kazananlara sunulan diğer hizmetler;

İşsizlik Maaşı Alırken Yapılması Gerekenler

İşsizlik maaşı alınan süre içinde;

hallerinde durum 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine veya Alo 170 ‘e bildirilmelidir. İşsizlik ödeneğinden yararlananlar, kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte ödemek zorundadır.

İşsizlik Maaşını Kimler Alamaz?

İşsizlik sigortası kapsamında olmayan sigortalılara örnek olarak;

İşsizlik Maaşı Nasıl Alınır?

Sigortalının bu sigorta kapsamında işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı olması, belirli süre prim ödemiş olması, iş akdinin belirli sebeplerle sona ermiş olması, hak düşürücü nedenlerin var olmaması, iş akdinin askıya alınmamış olması, Türkiye İş Kurumuna başvuruda bulunması, çalışmaya istekli ve elverişli bulunması koşullarının hepsinin birlikte yer alması gerekmektedir. Çalışanın, işsizlik maaşından yararlanabilmesi için aynı zamanda iş sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi gerekir. Belirli sona erme sebepleri şunlardır;

İşsizlik Maaşından Yararlanmak için Gereken Sigortalılık Durumları Nelerdir?

İşsiz Kalmak; İş Kanununun 47.maddesindeki işsiz tanımı uyarınca işsizlik ödeneğinden yararlanma hakkına sahip olanlar, daha önceden çalışıyor iken işsiz kalan kişilerdir.

İşsizlik Maaşından Yararlanmak İçin Gereken Koşullardan İş Akdinin Belirli Sebeplerle Sona Ermiş Olması Nedir?

Ödeneğe hak kazanabilmesi için iş akdinin iş Kanununun 51/1. Fıkrasında sayılan sebeplerden biri ile sona ermiş olması gerekmektedir. ILO’nun 168 sayılı sözleşmesinin 20. Maddesinde belirttiği gibi sigortalı işini kendi kusurlu davranışından ötürü kaybetmişse ya da herhangi bir geçerli sebep olmadan işten ayrılmışsa işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır.

İş akdinin işveren tarafından usulsüz, haksız feshi hallerinde sigortalının işçilik alacak hakları saklım kalmak kaydıyla aynı zamanda ödeneğe ilişkin diğer şartları da tamamlamışsa işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır. İşsizlik sigortası Kanununun 51/1/b bendi uyarınca, belirli veya belirsiz süreli iş akdinin sigortalı tarafından

Aynı maddenin c bendine göre ise belirli veya belirsiz süreli iş akdinin işveren tarafından

İşçi açısından haklı nedenle fesih sebebi sayılan hallere örnek verecek olursak; İşçinin sigorta primlerinin hiç yatırılmaması veya eksik bildirilmesi işçinin sosyal güvenlik hakkını ilgilendiren bir durum olsa da sigorta primlerinin hiç yatırılmaması eksik yatırılması veya düşük ücretten yatırılması hallerinde de işçinin haklı nedenle iş akdini fesih imkanı vardır. Sigortalının iş akdini haksız feshinde işsizlik ödeneğine hak kazanması mümkün değildir. İşveren tarafından iş akdi haksız olarak feshedilen sigortalı, işsizlik ödeneğine hak kazanabilmektedir.

İşveren işten ayrılış bildirgesinde fesih sebebini kimi zaman yanlış olarak belirttiğinde sigortalı, işsizlik ödeneğine kavuşamamakta ancak açacağı dava ile işten ayrılış bildirgesinin işveren tarafından yanlış düzenlendiğinin tespiti sonucunda işsizlik ödeneğini sonradan alabilmektedir. Sigortalının işsizlik ödeneğinden geç yararlanması işverenin sorumluluğunu doğuran böyle bir nedenden kaynaklanmışsa, sigortalının ödeneğe geç kavuşmadan kaynaklanan bir zararı doğacaktır. İşverenin bu eylemi nedeniyle işsizlik ödeneğine geç kavuşan sigortalının, geçmiş dönem zararını işverenden talep etmesi, Yüksek Mahkeme içtihatlarıyla da mümkün hale gelmiştir.

İşsizlik Sigortası Kanununun 51/1/d bendine göre belirli süreli iş akitlerinde ve DİK 7/II’ye göre sona ermede iş akdi süre sonunda tarafların fesih bildiriminde bulunmalarına gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erdiğinden, sigortalı iradesi dışında işsiz kalmaktadır. Bu sebeple iş akdinin bu şekilde belirli sürenin sonunda kendiliğinden sona erdiği durumlarda sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

Sigortalı, işyerinin el değiştirmesi veya başkasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedenleriyle işten çıkarılmış veya DİK 14/IV bendi uyarınca işsiz kalmışsa sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

İş Kanunlarının  (İK, BİK, DİK) kapsamına girmeyen sigortalılardan iş akitleri 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında yapılmış olan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre sona erenlerin veya toplu iş sözleşmesi bulunmayan hallerde 6098 sayılı TBK hükümleri doğrultusunda sona erenlerin iş akitleri İşsizlik Sigortası Kanununun 51. Maddesinin a,b,c,d ve e bentlerindeki hükümlere paralel olarak sona erdirilmişse, sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

İş Akdinin Askıya Alınmamış Olması

İş kanununun 51. Maddesinde iş akdinin belirli sebeplerle sona ermiş olması şart koşulmuştur. İş akdinin sona ermediği, sigortalının sadakat, işverenin de işçiyi gözetme ve eşit işlem yapma borçlarının bütünüyle, işçinin talimatlara uyma borcunun ise kısmen devam ettiği fakat iş görme ve ücret ödeme borçlarının karşılıklı ortadan kalktığı iş akdinin askıya alınma hallerinde iş akdi sona ermediği için işsizlik ödeneği ödenemeyecektir. İş Kanununun 51/son fıkrasında, işsizlik ödeneğine hak kazanmaya engel olacak olan askıya alınma halleri yer almaktadır. Grev, lokavt veya yasadan doğan ödevler nedeniyle iş akdi askıya alınmışsa sigortalı, işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır. Hastalık, analık ve kamusal görevler gibi sigortalının şahsında ortaya çıkan maddi imkansızlıklar dan kaynaklanan askı durumlarında sigortalılar çalışmaya elverişsizlerdir. O itibarla bu kişilerin öncelikle işsiz oldukları kabul edilemeyeceği için ödenekten de yararlanamayacakları ortadadır. Askı durumundaki sigortalılar; hem işsiz olma şartını hem de çalışmaya elverişli olma şartını sağlayamamış olduklarından ödenekten yararlanamayacaklardır.

Muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılan sigortalının, terhis olduktan sonra 30 gün içerisinde Kurum’a başvurması halinde işsizlik ödeneğine hak kazanacağı öngörülmüştür. Kadın işçinin iş sözleşmesini evlilik nedeniyle sona erdirmesi halinde kendi iradesiyle işsiz konumuna geçmesi sebebiyle, işsizlik ödeneğinden yararlanamayacağı kabul edilmektedir.

İş Kanununun 14/5 fıkrası uyarınca 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 gün prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kıdem tazminatı almak amacıyla işten kendi isteğiyle ayrılanlar da işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır. Geriye iş akdinin askıya alınmış olup da sigortalının çalışmaya elverişliliğinin ortadan kalkmadığı iki durum kalmaktadır. Bunlar, zorlayıcı nedenle ve olağan dışı halden kaynaklanan askı halleridir. Ayrıca sigortalının şahsında ortaya çıkmamakta ve ortaya çıkması işverene yüklenemez niteliktedir. İş Kanununun 40.maddesi uyarınca zorlayıcı nedenle yasal askı hali ortaya çıktığında işveren sigortalıya bir haftaya kadar yarım ücret ödeyecektir. Kural olarak tüm askıya alınma hallerinde sigortalı işsiz kabul edilip işsizlik ödeneğinden yararlandırılması yapılacak yasal düzenleme ile sağlanmaktadır. Nitekim İş Kanununun 24/III ve 25/III gereği zorunlu nedenlerden kaynaklanan bir haftalık yasal askı süresi sonunda taraflar akdi, haklı nedenle derhal feshetmek yerine sürdürmeye devam da edebilirler, hükmü yer almaktadır.

Çalışmaya İstekli ve Elverişli Olmak

Çalışma isteği talep edildiğinde derhal çalışmaya hazır olmakla beraber sigortalının işi haklı ve geçerli bir neden olmadan reddetmemesi, iş görüşmelerine dış görünüşüne önem vererek katılması veya kendisine bir iş önerilmesini engelleyici davranışlarda bulunmaması olarak da açıklanmaktadır. Çalışmaya elverişli bir durumda olduğunu kanıtlama yükümlülüğü işsiz sigortalıya aittir.

İşsizliğin Gayri İradi Olması

İş Kanununun 25/II. Fıkrası uyarınca işverence iş akdi haklı nedenle derhal feshedilmiş olan sigortalının da işsizliği iradi işsizliktir ve ödeneğe hak kazanamayacaktır. İkale sözleşmesi ile iş akdinin sonlandırılması halinde sigortalı 4447 sayılı Kanun kapsamında işsizlik sigortasından yararlanamayacaktır.

Belirli Süre Çalışma ve Prim Ödeme

İşsizlik ödeneğine hak kazanmada varlığı aranan bir başka koşul da belirli bir süre sigortalı olarak çalışmış ve prim ödemiş olmaktır. İşsizlik Sigortası Kanunu 50/2. Fıkrasına göre;

Hizmet akdi devam etmekle birlikte hastalık, ücretsiz izin, disiplin cezası, gözaltına alınma, hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali, kısmi istihdam, grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, ekonomik kriz, doğal afetler nedeniyle çalışılmayan dolayısıyla prim ödenmeyen süreler işsizlik sigortasından faydalanmak için aranan 120 günlük sürenin hesabında kesinti olarak sayılmaz.

İşsizlik Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir?

Sigortalının işsizlik ödeneği almakta iken kanunda tahdidi şekilde sayılan hak düşürücü hallerden biri gerçekleştiğinde işsizlik ödeneği alma hakkı sona erecektir.

İşsizlik Maaşı Ne Kadar Süreyle Ödenir?

Hizmet akdinizin feshinden önceki son üç yıl içinde;

İşsizlik ödeneği miktarı, son dört aylık prime esas kazançlarınız dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancınızın %40’ı olup aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’nini geçemez.